Op 26 maart heeft de fractie van Partij voor de Dieren vragen gesteld over het mysterieus verdwijnen van een kwart van de wolvenpopulatie.
"De wolf wordt in Nederland in opdracht van overheden nauwkeurig gemonitord door wetenschappers van Wageningen Environmental Research (WENR), die alle DNA-gegevens bijhouden in de Centraal-Europese database van het CE Wolf-consortium. De cijfers zijn niet openbaar, maar onlangs is in een artikel van de Volkskrant bekend geworden dat van 22 van de 91 geanalyseerde wolven nooit meer enig levensteken is gevonden, ook niet in het buitenland.1
Dat is bijna een kwart van de totale wolvenpopulatie in Nederland. Niet alleen volwassen wolven verdwijnen van de radar, ook welpen lijken vroegtijdig te verdwijnen. Wolvendeskundigen trekken de onontkoombare conclusie dat mensen het recht in eigen hand hebben genomen. Ecologisch gezien valt een deel van die verdwijningen namelijk niet anders te verklaren dan door menselijk ingrijpen – illegaal dus, want de wolf is strikt beschermd.
In mei 2021 publiceerden Deense en Duitse wetenschappers in het tijdschrift Conservation Letters2 een onderzoek naar de dood en verdwijning van 35 wolven rond Jutland. Zij spreken over de regio als een zinkgat voor wolvenpopulaties. Verdenkingen zijn er dus niet voor het eerst en niet alleen hier in Nederland. Door jarenlang monitoren en het toekennen van unieke genetische codes in een database in Europese samenwerking is gebleken dat in meerdere Europese landen specifieke wolven onder verdachte omstandigheden verdwijnen als gevolg van stroperij. De Partij voor de Dieren heeft hierover de volgende vragen:
- In hoeverre en sinds wanneer is het College ervan op de hoogte dat er zonder verklaring wolven verdwijnen, en om hoeveel wolven van Drentse roedels gaat het?
- Wat vindt u als bevoegd gezag voor de natuur van de berichtgeving dat uit Europese dna-monitoring blijkt dat een kwart van de Nederlandse wolvenpopulatie zonder verklaring van de radar is verdwenen?
- Staat u over de bevindingen van de verdwenen wolven in contact met Wageningen Environmental Research (WENR), die de dna-monitoring namens Nederland uitvoert? Zo nee, waarom niet?
- Welk concreet beleid heeft de Provincie op dit moment om inhoud te geven aan haar beschermplicht voor de wolf als het gaat om het voorkomen en zo nodig bestraffen van het illegaal bejagen, doden of verstoren van wolven? Graag een verwijzing naar de concrete beleidsregels.
- In hoeverre voldoet dit beleid aan het in de richtsnoeren3 van de Europese Commissie genoemde vereiste van het nemen van passende maatregelen4 om de illegale jacht doeltreffend te bestrijden (zoals strafbaarstelling, handhaving en bewustmaking)? Graag een verwijzing naar de betreffende passende maatregelen.
- Bent u bekend met het rapport "Key Actions for Large Carnivore Populations in Europe"5 waaruit blijkt dat het illegaal doden van grote carnivoren wijdverbreid is in Europa en dat de belangrijkste reden hiervan het gebrek aan maatschappelijke acceptatie van grote carnivoren is? Zo ja, gaat u samen met andere overheden, het OM en de politie de hierin genoemde acties ondernemen om deze illegale praktijken onder de aandacht te brengen, op te sporen en te vervolgen? Zo nee, vindt u dat u als bevoegd gezag en uitvoerende macht de wet naar behoren uitvoert en handhaaft?
- Is GS bereid om nader uit te (laten) zoeken hoe op dit moment op onverklaarbare wijze wolven verdwijnen? Zo nee, waarom niet?
- Is GS bereid hierbij ook te onderzoeken of er netwerken actief zijn die op afroep betrokken zijn bij het elimineren van wolven, ook op terreinen van particuliere grondeigenaren? Met andere woorden: om na te gaan of er sprake is van systematische eigenrichting?
- In hoeverre loopt er al een project samen met de politie voor het vinden van aanwijzingen en bewijzen voor mogelijke stroop op wolven?
- Op welke wijze kan volgens u beter dan nu een vermoeden van (systematische) stroperij aangetoond worden?
- Kan GS inzicht verschaffen in hoe de monitoring van wolven op dit moment verloopt, welke ontwikkelingen daarbij gesignaleerd worden en in hoeverre deze monitoring toereikend is met het oog op mogelijke illegale praktijken om wolven te laten verdwijnen?
- Hoe kunnen bijvoorbeeld welpen tijdig worden gemonitord, zodat de kans nihil is dat ze verdwijnen alvorens we van hun bestaan weet hebben?
- Hoe acteert u op grondeigenaren die weigeren om mee te werken aan het monitoren van wolven en/of hun eigen niet-gevalideerde dna-onderzoek verrichten?
- Steeds meer roedels zijn juist in de bufferzones naast natuur en aangrenzend agrarisch gebied actief: hoe kan hier vanuit monitoring en toezicht meer grip gekregen worden op waar en hoeveel wolven er zijn en welke verstoringen gesignaleerd worden?
- Er is voor de provincie actieve soortenbescherming van kracht, dit betekent het actief verbeteren van de gunstige staat van instandhouding van de wolf, zoals het vergroten en verbinden van leefgebied. Hoe kan de provincie vanuit haar rol van beschermer samen met gebiedseigenaren en andere partners actieve soortenbescherming gaan bieden als het om de wolf gaat? Hoeveel BOA's worden er ingezet in de leefgebieden van de wolf en is er extra aandacht bij hen om signalen van stroperij te detecteren, te handhaven en zo nodig aangifte te doen?
- Hoe zit het bijvoorbeeld met toezicht en handhaving op het verschijnsel van voeren van frikandellen in de berm van de weg zoals in Gelderland, waardoor al dan niet opzettelijk aanrijdingen van wolven wordt uitgelokt?
- Welke signalen krijgt GS van de kant van de professionele jagers in de gebieden van grote, maar juist ook kleinere gebiedseigenaren? Kunnen zij een rol spelen in het opsporen van mogelijke misstanden en stroop op wolven?
- Is GS bereid om de handen ineen te slaan met de terreinbeheerders, ook met de kleinere, voor het ontwikkelen van beleid om stroop op wolven te bestrijden en te voorkomen?
- Hoe kijkt GS aan tegen de mogelijkheid om het in te stellen "24x7 team" voor calamiteiten met de wolf een bredere opdracht mee te geven en ook te laten acteren op calamiteiten tegen de wolf?
- De wolf heeft zich in 2018 in Nederland gevestigd. Als in zeven jaar tijd al bijna een kwart van de populatie is verdwenen en deze ontwikkeling zich de komende jaren doorzet, wat betekent dit volgens u voor de verplichting die Nederland op grond van de Habitatrichtlijn heeft om de wolf in een gunstige staat van instandhouding te brengen en te houden?
Namens de fractie van Partij voor de Dieren,
Siska Peeks"